Οι πανελλήνιες εξετάσεις αποτελούν ένα σημαντικό σταυροδρόμι στη ζωή κάθε μαθητή. Αυτό δεν σημαίνει απαραίτητα ότι καθορίζουν τη ζωή μας, όμως. Η ζωή δεν καθορίζεται από μία μόνο κατάσταση, αλλά από ένα σύνολο επιλογών και αποφάσεων σε βάθος χρόνου. Παρόλα αυτά, η προετοιμασία, ο σωστός προγραμματισμός και η ψυχολογική ισορροπία είναι τα κλειδιά για την επιτυχία. Σε οποιεσδήποτε εξετάσεις. Ας δούμε μερικές βασικές συμβουλές για πανελλήνιες που θα σε βοηθήσουν:

Δημιούργησε ένα εφικτό πρόγραμμα διαβάσματος

• Ανάλυση της ύλης: Κατανόησε πλήρως τις απαιτήσεις κάθε μαθήματος και τις αδυναμίες σου σε αυτό. Τα σημεία όπου νιώθεις ότι έχεις κενά, είναι τα σημεία στα οποία πρέπει να επιμένεις.
• Διανομή χρόνου: Δημιούργησε ένα λεπτομερές πρόγραμμα μελέτης, δίνοντας προτεραιότητα στα πιο δύσκολα μαθήματα. Ξεκίνα τη μελέτη από τα μαθήματα της ημέρας όσο τα έχεις «φρέσκα». Έτσι εκμεταλλεύεσαι καλύτερα τη μνήμη σου. (Πιο αναλυτικά εδώ.)
• Κατανομή ύλης: Μάθε σε μικρές ενότητες και κάνε συχνά διαλείμματα για να αποφύγεις την υπερκόπωση και τη μείωση της συγκέντρωσής σου.
• Ευελιξία: Να είσαι έτοιμος/η να προσαρμόσεις το πρόγραμμά σου ανάλογα με τις ανάγκες σου. Μην προσπαθείς να το κάνεις όπως το κάνουν οι άλλοι. Παρατήρησε πώς ΕΣΥ μαθαίνεις καλύτερα και προσάρμοσε τη μελέτη σου σε αυτό.

Έξυπνη Μελέτη και Επαναλήψεις

• Ενεργή μάθηση: Μην περιορίζεσαι στο παθητικό διάβασμα. Λύσε ασκήσεις, κάνε πρακτική και συζήτα την ύλη με συμμαθητές ή καθηγητές.
• Σημειώσεις: Δημιούργησε προσωπικές σημειώσεις που θα σε βοηθήσουν να κατανοήσεις καλύτερα την ύλη και να την θυμάσαι. Οι σημειώσεις σου, όταν τις κάνεις με έξυπνο τρόπο, είναι η υπερδύναμή σου.
• Προσομοίωση εξετάσεων: Λύσε παλιά τεστ και διαγωνίσματα για να εξοικειωθείς με τη δομή και τον τρόπο αξιολόγησης. Φρόντισε να βάζεις χρονικά περιθώρια, ώστε να προσομοιάζεις και να συνηθίζεις τη διαδικασία της εξέτασης.
• Επαναλήψεις: Ξεκίνα τις επαναλήψεις αρκετά νωρίς και επικεντρώσου στις βασικές έννοιες. Φρόντισε να κάνεις Επανάληψη σε Αυξανόμενα Διαστήματα και κάνε πάντα ενεργητική ανάκληση – εξήγησε το υλικό φωναχτά με κλειστό το βιβλίο ή λύσε κάποια άσκηση.

Διαχείριση ενέργειας

• Διατροφή: Φρόντισε να τρως ισορροπημένα γεύματα και απόφυγε τα επεξεργασμένα. Τα κύτταρά σου ανανεώνονται από τις πρώτες ύλες που παρέχεις στον οργανισμό σου. Δεν θέλεις να λειτουργεί το μυαλό σου με «καμένα λάδια», έτσι δεν είναι;
• Ύπνος: Κοιμήσου επτάμιση τουλάχιστον ώρες κάθε βράδυ για να ανανεωθεί ο οργανισμός σου. Ειδικά στην εφηβεία χρειάζεσαι περισσότερες ώρες (9-10 κάθε βράδυ). Περισσότερα θα μάθεις εδώ.
• Άσκηση: Φρόντισε να κινείσαι/ασκείσαι τακτικά για να μειώσεις το άγχος και να βελτιώσεις τη συγκέντρωσή σου. Να θυμάσαι: Όταν το σώμα είναι νωθρό, νωθρό είναι και το μυαλό.
• Διαλείμματα: Κάνε μικρά διαλείμματα κατά τη διάρκεια της μελέτης για να ξεκουραστείς και να αποφορτιστείς. Δοκίμασε την Τεχνική Pomodoro.

Διαχείριση Άγχους

• Τεχνικές χαλάρωσης: Εφάρμοσε τεχνικές όπως ο διαλογισμός ή οι ασκήσεις αναπνοής για να ηρεμήσεις. Ένα ήρεμο μυαλό συγκεντρώνεται καλύτερα. Αντιθέτως, όταν έχουμε στρες, μειώνεται η συγκέντρωσή μας και κάνουμε περισσότερα λάθη. Μπορεί ακόμα και να μειωθεί παροδικά το IQ μας. Δεν το θέλουμε αυτό.
• Growth mindset: Εστίασε στους στόχους σου και έχε πάντα στο νου ότι μέσα από τα λάθη και την εξάσκηση μαθαίνεις και βελτιώνεσαι. Δεν υπάρχει άλλος τρόπος. Η επιμονή και η εξάσκηση θα σε πάνε εκεί που θέλεις. Από την άλλη, αν λες στον εαυτό σου ότι «δεν το ‘χεις» σε κάποιο μάθημα, αυτό θα καθορίζει υποσυνείδητα τη συμπεριφορά σου, θα οδηγείς σε λιγότερη προσπάθεια, και θα μετατρέπεται σε αυτοεκπληρούμενη προφητεία.
• Υποστήριξη: Μίλα με τους γονείς σου, τους φίλους σου ή έναν καθηγητή και εξέφρασε τις ανησυχίες σου. Μην τις κρατάς για σένα. Να θυμάσαι: Όταν μοιράζεσαι έναν φόβο ή το άγχος σου, αυτό μετατρέπεται από τέρας σε χαριτωμένο γκρέμλιν. Τότε είναι που μπορείς να κάνεις κάτι γι’ αυτό και να το αντιμετωπίσεις.

Σημείωση: Τα παραπάνω αποτελούν τόσο συμβουλές για πανελλήνιες όσο και συμβουλές ζωής. Ελπίζω να σε βοηθήσουν στην πορεία σου.

Επιλογή αντικειμένου σπουδών

• Εξέταση των επιλογών: Κάνε έρευνα. Υπάρχουν πολλά τμήματα και προοπτικές καριέρας που πιθανότατα σε ενδιαφέρουν. Μη βασίζεσαι μόνο σε όσα σου λένε οι άλλοι. Εξερεύνησε τα ενδιαφέροντά σου και τις επιλογές που σου προσφέρονται στον κόσμο. Στο τέλος της ημέρας, εσύ θα ζήσεις τη δική σου ζωή, κανένας άλλος. Καλό είναι, λοιπόν, να έχεις πάρει την απόφασή σου με βάση τα θέλω, τα ενδιαφέροντα και τα όνειρά σου.
• Συμβουλευτική: Συμβουλέψου έναν εκπαιδευτικό σύμβουλο για να σε βοηθήσει να επιλέξεις το κατάλληλο τμήμα. Κάνε όμως και δική σου έρευνα. Μη βασίζεσαι μόνο σε τρίτους να σου πουν τι θέλεις να κάνεις.

There you go!

Οι παραπάνω συμβουλές για πανελλήνιες και άλλες εξετάσεις είναι μια σύνοψη όσων χρειάζεται να έχεις υπόψιν σου. Εάν σε ενδιαφέρει να μάθεις περισσότερα, προτείνω να διαβάσεις το άρθρο μου «Πρόγραμμα για διάβασμα Πανελληνίων» που θα βρεις εδώ.