Υπάρχουν αρκετοί μύθοι για τη μνήμη που μπορεί να μας παραπλανήσουν και να εμποδίσουν την αποτελεσματική μάθηση. Αυτό συμβαίνει επειδή όσα πιστεύουμε, συχνά μετατρέπονται σε αυτοεκπληρούμενες προφητείες.
Με απλά λόγια, όσα πιστεύεις γίνονται η πραγματικότητά σου, επειδή επηρεάζουν τη συμπεριφορά σου – τον βαθμό στον οποίο προσπαθείς και το πόσο εύκολα παραιτείσαι.
Εδώ μερικοί από τους πιο συνηθισμένους μύθους για τη μνήμη που πρέπει να καταρρίψουμε, για να αρχίσεις να θυμάσαι περισσότερα:
Μύθος Νο1: Η μνήμη λειτουργεί σαν μια βιντεοκάμερα
Πραγματικότητα: Η μνήμη είναι ανακατασκευαστική – όχι τέλεια καταγραφή. Κάθε φορά που ανακαλούμε κάτι, μπορεί να αλλάξουμε ακούσια λεπτομέρειες. Οι μνήμες μας μπορεί να ξεθωριάσουν, να παραμορφωθούν ή ακόμα και να είναι εντελώς ψευδείς.
Μύθος Νο2: Κάποιοι άνθρωποι έχουν φωτογραφική μνήμη
Πραγματικότητα: Αν και ορισμένοι άνθρωποι έχουν εξαιρετικές μνημονικές ικανότητες (όπως όσοι έχουν πολύ ανώτερη αυτοβιογραφική μνήμη), η πραγματική φωτογραφική μνήμη – όπου κάποιος θυμάται τέλεια οπτικές λεπτομέρειες – δεν έχει αποδειχθεί επιστημονικά.
Μύθος Νο3: Η επανάληψη από μόνη της οδηγεί στην απομνημόνευση
Πραγματικότητα: Η απλή επανάληψη (μηχανική απομνημόνευση) δεν είναι αποτελεσματική, εκτός αν συνδυάζεται με ενεργή εμπλοκή, όπως η διαλειμματική εξάσκηση και η επανάληψη με ενεργή ανάκληση.
Μύθος Νο4: Το «διάβασμα της τελευταίας στιγμής» είναι αποτελεσματικό
Πραγματικότητα: Η εντατική μελέτη λίγο πριν από μια εξέταση μπορεί να βοηθήσει στο να θυμόμαστε για λίγο τις πληροφορίες, αλλά δεν είναι αποτελεσματική για τη μακροπρόθεσμη αποθήκευσή τους. Το Ο πιο αποτελεσματικός τρόπος για να απομνημονεύσουμε το οτιδήποτε ουσιαστικά είναι το να μάθουμε να οργανώνουμε τη μελέτη μας σε βάθος χρόνου.
Μύθος Νο5: Η ευφυΐα ισοδυναμεί με καλύτερη μνήμη
Πραγματικότητα: Αν και η ευφυΐα βοηθά στην επίλυση προβλημάτων και τη μάθηση, η μνήμη εξαρτάται πολύ περισσότερο από στρατηγικές, συγκέντρωση και εξάσκηση παρά από τη φυσική νοημοσύνη.
Μύθος Νο6: Το multitasking σε βοηθά να μαθαίνεις πιο αποτελεσματικά
Πραγματικότητα: Η ταυτόχρονη εκτέλεση πολλών εργασιών διασπά την προσοχή μας και μειώνει την ικανότητα απομνημόνευσης. Το single-tasking είναι πολύ πιο αποδοτικό.
Μύθος Νο7: Χρησιμοποιούμε μόνο το 10% του εγκεφάλου μας
Πραγματικότητα: Αυτός είναι ένας διαδεδομένος μύθος που έχει καταρριφθεί. Οι νευροαπεικονιστικές μελέτες δείχνουν ότι σχεδόν όλα τα μέρη του εγκεφάλου είναι ενεργά, ακόμα και όταν είμαστε σε κατάσταση ηρεμίας.
Μύθος Νο8: Η μάθηση κατά τη διάρκεια του ύπνου είναι αποτελεσματική
Πραγματικότητα: Αν και ο ύπνος είναι κρίσιμος για την εδραίωση της μνήμης, η παθητική μάθηση (όπως η ακρόαση ηχητικών βιβλίων κατά τη διάρκεια του ύπνου) έχει ελάχιστη ή καμία επίδραση στη μάθηση.
Μύθος Νο9: Όσο περισσότερα απομνημονεύεις, τόσο πιο έξυπνος γίνεσαι
Πραγματικότητα: Η απομνημόνευση είναι χρήσιμη, αλλά η βαθιά κατανόηση και η κριτική σκέψη είναι πολύ πιο σημαντικές για τη νοημοσύνη και την επίλυση προβλημάτων.
Μύθος Νο10: Μερικοί άνθρωποι απλώς «δεν έχουν καλή μνήμη»
Πραγματικότητα: Η μνήμη είναι κάτι που μπορεί να βελτιωθεί. Χρησιμοποιώντας τεχνικές όπως μνημονικές στρατηγικές, οπτικοποίηση, ομαδοποίηση πληροφοριών και ενεργή ανάκληση, όλοι/ες μπορούν να ενισχύσουν την ικανότητά τους να θυμούνται, ανεξάρτητα από τις φυσικές τους δεξιότητες.
Αν σε ενδιαφέρει να αποκτήσεις αυτό που ονομάζω «εκπαιδευμένη μνήμη» και να αρχίσεις να απομνημονεύεις έξυπνα και αποδοτικά, προτείνω να γραφτείς στο πρόγραμμα SMARTer: Μαθαίνω Έξυπνα. Σε αυτό θα δουλέψουμε μαζί και θα σου μάθω βήμα-βήμα όλα τα εργαλεία που χρειάζεσαι για να αρχίσεις να θυμάσαι περισσότερα, με λιγότερο άγχος και περισσότερη σιγουριά.
Και αν θέλεις πρώτα να πάρεις μια γεύση για το πρόγραμμα, παρακολούθησε το μάθημα που θα βρεις εδώ:
To Checklist της Έξυπνης Μάθησης
Κάνε τα βήματα που θα κάνουν τη μάθησή σου έξυπνη και αποδοτική, και θα σε βοηθήσουν να νικήσεις την αναβλητικότητα.
Επιπλέον προτεινόμενο υλικό:
Δημοσιεύτηκε: Ιούλιος 2019
Τελευταία ενημέρωση: Ιούλιος 2025