Σου έχει τύχει να πρέπει να ετοιμάσεις μια ομιλία ή μια παρουσίαση και να σου τρώει απίστευτα πολύ χρόνο; Τόσο πολύ που να χάνεις τον ύπνο σου από το άγχος, να μη μπορείς να συγκεντρωθείς και να περνάς άπειρο χρόνο μελετώντας, προσθέτοντας και αφαιρώντας, για να φτάσεις τελικά στο σημείο να μην είσαι σίγουρος για το τι είπες και αν ήταν πράγματι καλό…
Θα σου φέρω ένα δικό μου παράδειγμα από την εποχή που ήμουν φοιτήτρια. Είχα γράψει μια εργασία πάνω σε ένα θεατρικό έργο και είχα τρελαθεί στην έρευνα. Όπως γινόταν πάντα με όλες μας τις εργασίες, έπρεπε να την παρουσιάσω και προφορικά. Η συγκεκριμένη καθηγήτρια ήταν πολύ απαιτητική και δεν ήθελα με τίποτα να την απογοητεύσω.
Πέρασα έναν ολόκληρο μήνα δουλεύοντας την παρουσίαση της εργασίας. Διάβαζα και ξαναδιάβαζα το υλικό της έρευνάς μου και κάθε φορά έβρισκα κάτι ακόμα που έπρεπε να προστεθεί και στην παρουσίαση και στην εργασία…
Για να μη στα πολυλογώ, η παρουσίαση που θα’ πρεπε να κρατήσει 15 λεπτά κράτησε περίπου μία ώρα. Μία ολόκληρη, βασανιστική, εξαντλητική ώρα – τόσο για μένα όσο και για τους ακροατές, που μάλλον εύχονταν να σταματήσω επιτέλους να μιλάω για να μπορέσουν να πάνε για μπύρες και να ξεπεράσουν το πιθανό τραύμα που τους προκάλεσα με τη φλυαρία μου…
Το θέμα είναι πως πίστευα ότι έτσι έπρεπε να γίνει. Είχα βρει τόσο πολύ και ενδιαφέρον υλικό που στο δικό μου μυαλό θα έπρεπε όλοι να μάθουν γι’αυτό από ιστορικής, λογοτεχνικής, πολιτικής και πάει λέγοντας πλευράς…
Δυστυχώς, δεν συμφωνούσαν όλοι μαζί μου. Ειδικά η καθηγήτρια που χρειάστηκε στο τέλος να μου πει πως «πολλές φορές βρίσκεις στην έρευνα πράγματα που θεωρείς εξαιρετικά ενδιαφέροντα, αλλά αυτό δεν σημαίνει πως ενδιαφέρουν και όλους τους άλλους»…
Ο εγωισμός μου πληγώθηκε πολύ εκείνο το βράδυ. Μετά από αυτό όμως δεν υπήρξε παρουσίαση ή ομιλία που να έκανα και να μην ήταν καλή.
Παρά το γεγονός πως έτρεμε το φυλλοκάρδι μου κάθε φορά.
Παρά το γεγονός πως ήταν το χειρότερό μου να μιλάω μπροστά σε κόσμο.
Το σχόλιο της καθηγήτριάς μου έδρασε καταλυτικά και άρχισα να λειτουργώ αλλιώς. Κάθε παρουσίαση που έκανα από εκεί και πέρα ήταν καλή.
Αν με ρωτούσες όμως τότε πώς το έκανα δεν θα μπορούσα να σου απαντήσω.
Τώρα ξέρω.
Επιτυχημένη ομιλία μπροστά σε κοινό – Πώς γίνεται;
Τρία πράγματα θα σου πω και είναι τα εξής:
- Νόμος του Parkinson
- Γνώση του πώς λειτουργεί η δημιουργικότητα
- Παλάτι της Μνήμης
Το τρίτο δεν θα το αναλύσω. Είναι μία από τις μεθόδους που διδάσκω και αποτελεί την καλύτερη τεχνική απομνημόνευσης στον κόσμο. Με την προϋπόθεση πως την εφαρμόζεις σωστά.
Το πρώτο είναι άλλη υπόθεση. Ο κύριος C. Northcote Parkinson έζησε από το 1909 μέχρι το 1993 και μας άφησε μεταξύ άλλων κληρονομιά ένα πολύ ωραίο γνωμικό με εφαρμογή στα πάντα. Είπε πως
μια εργασία επεκτείνεται σε διάρκεια τόσο όσο, ώστε να γεμίσει τον χρόνο που είναι διαθέσιμος για την ολοκλήρωσή της.
Τι σημαίνει αυτό πρακτικά;
Σημαίνει πως όσο περισσότερο χρόνο έχεις στη διάθεσή σου για να ολοκληρώσεις μια εργασία τόσο περισσότερο θα δουλέψεις και θα κουραστείς μέχρι να φτάσεις στην ολοκλήρωσή της. Όσο περισσότερο χρόνο έχουμε, λοιπόν, τόσο πιο πολύ απλώνει η εργασία που έχουμε αναλάβει.
Εγώ, για παράδειγμα, μάθαινα όλο και περισσότερα για τη δική μου εργασία με αποτέλεσμα τελικά να ξεστρατίσω και να βγω εκτός θέματος. Όσο σχετικά κι αν θεωρούσα αυτά που είχα να πω.
Από την άλλη, έχει αποδειχθεί πως όταν έχουμε συγκεκριμένα χρονικά περιθώρια για να ολοκληρώσουμε ένα έργο, δεν δίνουμε στο μυαλό περιθώριο να απλωθεί και να το παρακάνει. Έτσι συγκεντρώνεται και αποδίδει τα μέγιστα.
Το αποτέλεσμα είναι η εργασία που ολοκληρώνεται σε σύντομο χρονικό διάστημα να είναι ίσης ή και καλύτερης ποιότητας από εκείνη που θα μας έπαιρνε περισσότερο χρόνο, επειδή το μυαλό μας αναγκάζεται να εστιάσει, να ξεκαθαρίσει τα απαραίτητα και να τα παρουσιάσει με σαφή και ξεκάθαρο τρόπο.
Ο στόχος μας εδώ δεν είναι να αφήνεις την προετοιμασία της ομιλίας σου για την τελευταία στιγμή, αλλά να προγραμματίζεις τον χρόνο στον οποίο θα τη δουλέψεις. Να τηρείς με λίγα λόγια ένα χρονοδιάγραμμα που να μη σου επιτρέπει να χάνεις χρόνο σε περιττές αναζητήσεις.
Μα, δεν είναι αγχωτικό;
Μπορεί να ακούγεται αγχωτικό, αλλά θα σου θυμίσω πόσες φορές αναγκάστηκες να κάνεις κάτι μέσα σε σύντομο χρονικό διάστημα και πόσο καλό βγήκε τελικά. Δεν είναι τυχαίο αυτό. Το μυαλό σου, όταν έχει συγκεκριμένο χρόνο για να ολοκληρώσει μια εργασία, εστιάζει σε εκείνα που πρέπει.
Το αγχωτικό είναι το να μην ξέρεις ότι το μυαλό λειτουργεί έτσι, επειδή τότε νομίζεις πως δεν θα τα καταφέρεις. Αν όμως εμπιστευτείς το μυαλό σου και του επιτρέψεις να λειτουργήσει υπό πίεση ακολουθώντας μια μεθοδική και αξιόπιστη διαδικασία (περισσότερα παρακάτω), θα δεις πως και δεν θα αγχωθείς όσο θα αγχωνόσουν και το αποτέλεσμα θα σε χαροποιήσει.
Επαναλαμβάνω:
Δεν χρειάζεσαι άπειρο χρόνο για να τελειώσεις μια εργασία. Εκείνο που χρειάζεσαι είναι η απαραίτητη γνώση σε συνδυασμό με ένα ωραιότατο χρονικό πλαίσιο.
Δεν έχει σημασία αν αυτό έχει οριστεί από σένα ή από κάποιον άλλο. Το θέμα είναι να υπάρχει και να μη σου επιτρέπει να παρεκκλίνεις. Θα δεις πως στο τέλος θα δικαιωθείς.
Τα βήματα
Πώς λειτουργεί η δημιουργικότητα όταν ετοιμάζω μια ομιλία;
Κάτι που συχνά οδηγεί στο να γινόμαστε αναβλητικοί είναι το ότι δεν γνωρίζουμε πώς να κάνουμε αυτά που είναι να κάνουμε. Έτσι, οι περισσότεροι άνθρωποι ξεκινούν απλά να γράφουν ένα κείμενο ή να κάνουν μια παρουσίαση powerpoint για να ετοιμάσουν μια ομιλία.
Αυτό όμως είναι συνταγή για αποτυχία.
Τα βήματα που χρειάζεται να ακολουθήσεις, αν θέλεις το μυαλό σου να αποδώσει τα μέγιστα, είναι τα εξής:
- Έρευνα – Μελέτη
- Ιδεοθύελλα – Καταγραφή ιδεών
- Έυρεση στόχου/ κεντρικής ιδέας της ομιλίας
- Διαλογή και οργάνωση των ιδεών γύρω από αυτόν τον στόχο (Η νοητική χαρτογράφηση κάνει θαύματα σε αυτό το στάδιο)
- Δημιουργία ομιλίας
- Δημιουργία παρουσίασης (αν χρειάζεται)
- Πρόβες και απομνημόνευση
Σου φαίνονται πολλά; Έχεις δίκιο.
Είναι πολλά, αν τα κάνεις όλα μαζί και μπερδεμένα (ή ακόμα χειρότερα, παραλείπεις κάποια από αυτά), ενώ συγχρόνως δεν εμπιστεύεσαι το μυαλό και τον τρόπο με τον οποίο λειτουργεί η δημιουργικότητα.
Κάθε ένα από τα παραπάνω στάδια θέλει τον δικό του χρόνο.
Οι περισσότεροι άνθρωποι προσπαθούν να κάνουν την έρευνα παράλληλα με τη δημιουργία της ομιλίας, καταγράφουν ιδέες αλλά δεν έχουν σαφή στόχο από την αρχή, ξεκινούν να δημιουργούν την παρουσίαση δίχως πρώτα να έχουν ξεκάθαρα στο μυαλό τι θα πουν, δεν κάνουν πρόβες με έξυπνο τρόπο και δεν ξέρουν πώς να απομνημονεύουν.
Αυτό καταλήγει συνήθως σε βαρετές ομιλίες, που διαρκούν πολύ περισσότερο απ’ ότι θα έπρεπε, στις οποίες ο κόσμος κουράζεται και δεν συγκρατεί σχεδόν τίποτα πέρα από το πόσο χρόνο έχασε…
Όπως ήταν η δική μου παρουσίαση στο πανεπιστήμιο.
Χρειάζεται να ορίσεις το χρονοδιάγραμμα της δημιουργίας της ομιλίας σου έξυπνα, έχοντας υπολογίσει τον χρόνο που θα αφιερώσεις στα παραπάνω στάδια. Μην παραλείπεις κανένα από αυτά. Ποτέ.
Επίσης, υπολόγισε ότι ανάμεσα στην καταγραφή ιδεών και στην εύρεση της κεντρικής σου ιδέας, θα χρειαστεί να αφήσεις λίγο χρόνο να περάσει. Προσωπικά, δίνω στον εαυτό μου τουλάχιστον ένα 24ωρο. Έτσι έχουν οι ιδέες τον χρόνο να «κάτσουν». Το μυαλό μπορεί έπειτα να αρχίσει να κάνει συνδέσεις που δεν μπορούσε να κάνει νωρίτερα.
Κάθε ένα στάδιο από τα παραπάνω σηκώνει συζήτηση. Κράτα στο μυαλό, όμως, πως για να στήσεις μια επιτυχημένη ομιλία είναι απαραίτητο να έχεις μπούσουλα. Να ξέρεις ποια διαδικασία σε βοηθά να κάνεις την καλύτερη δυνατή δουλειά.
Τα παραπάνω στάδια είναι πολύ αποτελεσματικά στο να δημιουργήσουν για το μυαλό μια δομή. Δομή απαραίτητη για να ξέρουμε τι κάνουμε σε κάθε φάση και να εμπιστευόμαστε έτσι τον εαυτό μας.
Αυτά είναι τα στάδια που ακολούθησα για να στήσω την ομιλία μου στο TEDx Πάτρας. Τα ίδια στάδια ακολουθώ σε κάθε ομιλία ή παρουσίαση που ετοιμάζω. Και επειδή γνωρίζω τη διαδικασία που χρειάζεται να ακολουθήσω, έχω πολύ λιγότερο άγχος.
Το ίδιο μπορείς να κάνεις κι εσύ. Αρκεί να εμπιστευτείς τη διαδικασία και τα βήματα μία φορά για να πειστείς για την αποτελεσματικότητά τους.
Αν χρειάζεσαι βοήθεια στο να στήσεις την ομιλία σου και να βγει καλή με πολύ λιγότερο άγχος, είμαι εδώ.
Μπορώ να σε βοηθήσω να καταλάβεις και να ακολουθήσεις την παραπάνω διαδικασία και από εδώ και πέρα να θυμούνται τις ομιλίες σου για τους σωστούς λόγους.
Σε κάθε περίπτωση, σου εύχομαι καλή επιτυχία!
Φύλλις
