Ένα από τα σημαντικότερα πράγματα που κάνουμε κάθε μέρα για την εγκεφαλική και γενικότερη υγεία μας είναι ο ύπνος. Τώρα, το τι ακριβώς κάνουμε και κατά πόσο ενισχύουμε ή επιβαρύνουμε την υγεία μας είναι άλλο θέμα…
Άνθρωποι που υποφέρουν από διαταραχές ύπνου στη μέση ηλικία τείνουν να έχουν μειωμένες γνωστικές ικανότητες όσο περνούν τα χρόνια, σε αντίθεση με εκείνους που κοιμούνται αρκετά και χωρίς διακοπές. Αυτό τουλάχιστον δείχνουν τα αποτελέσματα μιας έρευνας που δημοσιεύθηκε πρόσφατα.
Οι ερευνητές εξέτασαν τη σχέση μεταξύ ύπνου και γνωστικών λειτουργιών, συμπεριλαμβάνοντας δύο έρευνες κατά τις οποίες ακολουθήθηκαν περίπου 3400 ανθρώπους ηλικίας 50 και άνω για περισσότερο από δυο δεκαετίες. Εκείνοι που υπέφεραν από διαταραχές ύπνου όπως άπνοια, αϋπνία και εφιάλτες ήταν πιο πιθανό να υποστούν μείωση στις μελλοντικές τους γνωστικές ικανότητες σε σύγκριση με εκείνους που δεν αντιμετώπιζαν ανάλογα προβλήματα ύπνου.
Σύμφωνα με την επικεφαλής της μελέτης Dr. Shireen Sindi του ινστιτούτου Karolinska της Στοκχόλμης και του Imperial College στο Λονδίνο υπάρχουν και καλά νέα, μιας και τα προβλήματα ύπνου είναι συνήθως αντιμετωπίσιμα.
“Όλοι μας μπορεί κατά καιρούς να αντιμετωπίσουμε δυσκολίες στον ύπνο, είτε λόγω υψηλών επιπέδων στρες, κατανάλωσης καφεΐνης ή αλκοόλ είτε λόγω jet lag”, δήλωσε η ερευνήτρια. “Αν όμως ένα άτομο βιώνει χρόνιες δυσκολίες στον ύπνο όπως δυσκολία στο να αποκοιμηθεί, ξύπνημα κατά τη διάρκεια του ύπνου, αθέμιτο πολύ πρωινό ξύπνημα ή πολύ κακή ποιότητα ύπνου, είναι σημαντικό το να αναζητήσει βοήθεια από κάποιον ειδικό.”
Άλλες μικρότερες έρευνες που εξέτασαν οι ερευνητές έδειξαν ότι ακόμα και ενοχλήσεις ύπνου διάρκειας τριών έως έντεκα ετών σε μεσήλικες οδηγούν σε μειωμένες γνωστικές επιδόσεις.
Υπάρχουν πολλοί παράγοντες που οδηγούν σε κακής ποιότητας ύπνο. Κάποιοι από αυτούς είναι το κάπνισμα, η κατανάλωση αλκοόλ και η έλλειψη σωματικής άσκησης, ακόμα και θέματα ψυχικής υγείας.
Σύμφωνα με άλλη ερευνήτρια, τη Dr. Kristine Yaffe από το πανεπιστήμιο της California, υπάρχουν συσχετισμοί μεταξύ κακής ποιότητας ύπνου και της ασθένειας Alzheimer, πιθανότατα λόγω της υψηλότερης παραγωγής αμυλοειδούς πρωτεΐνης, που είναι μία από τις κύριες πρωτεΐνες που απαντώνται σε ασθενείς με Alzheimer. Άλλοι πιθανοί μηχανισμοί, σύμφωνα με την ερευνήτρια είναι οι αγγειακές αλλαγές του εγκεφάλου, η φλεγμονή και γενετικά αίτια.
Τώρα θα διερωτάσαι δικαίως αν το μέλλον είναι προδιαγεγραμμένο και αν υπάρχει ελπίδα παρά τα αρνητικά προγνωστικά…
Σίγουρα υπάρχουν πολλά πράγματα που μπορεί να κάνει κανείς για να αντιμετωπίσει τα προβλήματα ύπνου και ως εκ τούτου τις αρνητικές τους επιπτώσεις. Μερικά από αυτά είναι η αλλαγή του τρόπου ζωής, συμπεριλαμβανομένης της διατροφής, της σωματικής άσκησης και της συμπεριφορικής θεραπείας, όπως φυσικά και η διακοπή του καπνίσματος ή της κατανάλωσης αλκοόλ.
Ξέρω τι σκέφτεσαι… Δεν είναι εύκολα όλα αυτά. Σε καταλαβαίνω.
Θα πρέπει όμως κάποια στιγμή να βάλουμε σωστές προτεραιότητες. Εάν επιλέγουμε να ζούμε με τρόπους που επιβαρύνουν την υγείας μας, θα πρέπει και να δεχτούμε τις αρνητικές συνέπειες. Άλλωστε, περνάει καλύτερα εκείνος που πρώτα και πάνω από όλα είναι υγιής. Τι να το κάνω αν πίνω, καπνίζω, ξενυχτάω ενώ αισθάνομαι κάθε μέρα κουρασμένη και περιφέρομαι δίχως ενέργεια εδώ κι εκεί; Ποια είναι η απόλαυση σε όλο αυτό;
Η εγκεφαλική υγεία δεν αρχίζει ξαφνικά, στα καλά καθούμενα να φθίνει. Αντιθέτως, ξεκινά πολύ νωρίς και οφείλεται σε μια συσσώρευση αρνητικών επιδράσεων και κακών επιλογών σε βάθος χρόνου. Αυτό όμως σημαίνει πως έχουμε επιλογή και πως μπορούμε σήμερα κιόλας να αρχίσουμε να αντιστρέφουμε τα αποτελέσματα χρόνιων λάθος επιλογών.
Κάθε άνθρωπος είναι διαφορετικός και σαφώς θα πρέπει να προσεγγίσει το πρόβλημα σύμφωνα με τις δικές του ανάγκες. Δεν υπάρχει μία θεραπεία που να ανταποκρίνεται σε όλους και καλό είναι να απευθύνεται κανείς σε ειδικό. Βέβαια, και σε ειδικό να πας, θα σου πεις να κάνεις τις “μικρές” τροποποιήσεις που ανέφερα παραπάνω ούτως ή άλλως. Δεν παίζουμε με τις τοξίνες που βάζουμε στο σώμα μας…
Σίγουρα η αντιμετώπιση των προβλημάτων ύπνου δεν είναι το μόνο που μπορεί να βελτιώσει το μέλλον των γνωστικών μας ικανοτήτων, αλλά ο ύπνος δεν παύει να είναι ένας πολύ σημαντικός παράγοντας που ενισχύει τις πιθανότητές μας για καλύτερη εγκεφαλική υγεία, μνήμη και διαύγεια.
Εκείνα που θα πρότεινα να κάνεις σήμερα για να βελτιώσεις την ποιότητα του ύπνου σου και μαζί με αυτήν και της ζωής σου είναι τα 7 σημαντικότερα πράγματα που θα σε βοηθήσουν να κοιμηθείς.
Καλή, δημιουργική και αξιομνημόνευτη συνέχεια!
Φύλλις
Πηγές:
Middle age sleep problems tied to cognitive decline down the line
Για να λαμβάνεις άρθρα που αφορούν τη μνήμη, την παραγωγικότητα και τη μάθηση απευθείας στο email σου, κάνε την εγγραφή σου τώρα στο newsletter της σελίδας και άφησέ μου ένα σχόλιο για τη δική σου σχέση με τον ύπνο. Ίσως μου δώσεις κάποια ιδέα για μελλοντικό άρθρο.
